Wednesday, January 16, 2008

Хотын утаа хорт хавдар үүсгэх бодисыг их хэмжээгээр агуулдаг

Улаанбаатар хотын утаа жилээс жилд нэмэгдсээр байна. Өнгөрсөн жилд утаагүй болох талаар ярьсаар ирсэн боловч өнөөдөр багассан зүйл алга. Энэ талаар Нийслэ­лийн байгаль хамгаалах газ­раас гаргасан судалгааг үзлээ.

Авто тээврийн хэрэгслийн хөдөлгүүрээс ялгаран гарч буй утаа нь хүний амьсгалах түвшинд ойр зайд буюу хоёр метр өндөрт цацагддаг бөгөөд түүний найрлагад амьсгалын замын цочмог болон архаг өвчин, харшлын эмгэг үүс­гэх, элэг, бөөр, уушгийг гэм­тээх, зүрх судас, мэдрэл сэтгэхүйн системийн эрхтний үйл ажил­лагааг алдагдуулах, амьсгал боох, хорт хавдар үүсгэх үйлчилгээтэй нүүрс­төрөг­чийн исэл, азотын исэл, нүүрс устөрөгч, хүхэрлэг хий, хар тугалга зэрэг 200 гаруй төр­лийн хорт бодис байдаг.

Улаанбаатар хотын зарим хорооллын агаар дахь бохир бодисын агууламжийн явцаас харахад Толгойт, Баянхошуу, Сүхбаатар дүүр­гийн долоо, аравдугаар хороо, Яар­маг, Зурагт орчмын агаарын бо­хир­дол хотын бусад хэс­гээс харьцангуй их, хүхэрлэг хийн агууламж мөн л их хэм­жээ­гээр байдаг байна.

Утаанд хүүхэд бүр илүү хорддог
Хүүхэд агаарын бохир­долд маш их мэдрэг, насанд хүрсэн хүнтэй харьцуулахад хурдан амьсгалж биеийн нэг кг жиндээ амьсгалаар авах хортой бодисын хэмжээ илүү байдаг нь тэдний уушиг агаа­рын бохирдолд илүү өртдөг байна. Нөгөө талаас хүүхэд хөдөлгөөн ихтэй учир амаа­раа амьсгалдгаас агаарын хор нь хамраар шүүгддэггүй нь тэдний хөгжиж гүйцээгүй уушигны эд, эсийг гэмтээх магадлал өндөр гэж үздэг байна.

Улаанбаатар хотод хүүх­дийн нийт өвчлөлд агаарын тоос хамгийн их буюу 38.3 хувь, нийтдээ бохирдуулагч хүчин зүйлс 43.1 хувь болдог. Судалгаагаар хүүхдийн амьс­галын эрхтний өвчлөлт агаа­рыг бохирдуулагч хүчин зүй­лийн үзүүлэх нөлөө 93.7 хувь, хүүхдийн бронхитын өвчлөлд агаарын бохирдол 91 хувиар нөлөөлж байгаа судалгаа байна.

Манай орон жилд 8.2 сая тонн нүүрс олборлож ашиг­ладгаас 5.2 сая тонн нь Улаан­баатар хотод тээвэр­лэг­дэн ирж утаа болдог.

Үүнээс 3.6 сая тонныг дулааны цахилгаан станцууд, нэг сая тонн илүү нүүрсийг бага оврын халаал­тын зуух, 600 мянган тонн нүүрсийг гэр хорооллын айл өрхүүд хэрэг­лэж байна гэсэн тооцоо гар­сан байна. Нийслэлийн есөн дүүрэгт бага болон дунд ов­рын нам даралтын зуух 1378, иргэн, аж ахуйн нэгж, бай­гуул­лагын ердийн зуух 128100, дулааны цахилгаан станц гурав, тээврийн хэрэг­сэл 92706 байна. Үүнээс гадна хотын агаарыг бохир­дуу­­лахад хувь нэмрээ оруул­даг тоосгоны үйлдвэр 19, хайр­ганы үйлдвэр 32, арьс шир боловсруулах үйлдвэр 76, автомашин засварын га­зар 314, асфальтын үйлдвэр дөрөв, шатахуун түгээх газар, нефть хадгалах агуулах 166 байна.

Нийслэлд Багануур, На­лайх, Алаг толгойн нүүр­сийг голдуу хэрэглэж байгаа бө­гөөд эдгээр нүүрсэнд хүний биед хортой олон төр­лийн бодис агуулагдаж байдаг. Өглөө бүр хотыг битүү хучсан энэ их утаанд мөнгөн ус, хар тугалга ч хүртэл байдаг гэнэ. Нүүрснээс жилд дунджаар силициум 134.81 тонн, мөнгөн ус 0.0038 тонн, хар тугалга 0.086 тонныг агаарт цацаж бидний уушиг хүрээлэн бай­гаа орчинд шингэдэг гэсэн үг. Эдгээрээс хавдар үүсгэгч нь кадми, хар тугалга, мөнгөн ус, никель, диоксин зэрэг най­ман төрлийн бодис харшлын өвч­лөлд хром, мөнгөн ус, зэс, никель, бериллм зэрэг боди­сууд байдаг аж.

Д.Одонцэцэг
From:
http://news.gogo.mn/r/15607#goh_header_table

No comments: